Bain triail as an iniúchadh seo chun cabhrú leis na foghlaimeoirí comparáid a dhéanamh idir airíonna leachtanna difriúla agus cleachtadh a dhéanamh ar thástáil chothrom a shocrú
This resource is in Irish and is also available in English and Welsh
Get the English language version.
Get the Welsh language version.
Dírítear sa turgnamh seo ar shlaodacht leachtanna difriúla. Breathnaigh ar dtús ar an bhfíseán faoi rás na leachtanna (‘Racing Liquids’), ansin foghlaim faoin gcaoi a bhféadfadh do chuid foghlaimeoirí leachtanna difriúla a chur ag rásaíocht agus iad a chur in ord slaodachta.
Cuspóirí foghlama
- A thuiscint gur tomhas í an tslaodacht ar fhriotaíocht leachta in aghaidh sreabhadh.
- An tslaodacht a aithint mar airí áisiúil leachta.
- A thuiscint gur féidir leachtanna a chur in ord a slaodachta.
Scileanna taighde:
- A bheith in ann tástáil chomparáideach a ullmhú chun an chaoi a sreabhann cineálacha difriúla leachta ag luasanna difriúla a mheas.
- A aithint go mbíonn athróga ag tástáil chomparáideach/chothrom is féidir a athrú agus a rialú.
- Breathnuithe a thaifeadadh agus míniú a thabhairt ar an méid a aimsíodh.
Breathnaigh ar an bhfíseán
Léirítear san fhíseán thíos an chaoi le tabhairt faoin taispeántas ar rás na leachtanna.
An t‑ábhar tacaíochta a íoslódáil
Socraigh agus reáchtáil an t‑iniúchadh le do rang, bunaithe ar na nótaí don mhúinteoir agus na sleamhnáin don seomra ranga, ina dtugtar liosta trealaimh iomlán, an modh, na focail agus na sainmhínithe is tábhachtaí, ceisteanna do na foghlaimeoirí, ceisteanna coitianta, agus neart eile.
Nótaí don mhúinteoir
PDF | Cáipéis Word ineagarthóireachta
Sleamhnáin don seomra ranga
Céard a chaithfidh a bheith ar eolas ag na foghlaimeoirí ar dtús?
Ba cheart go mbeadh a fhios ag na foghlaimeoirí gur féidir le fórsa (brú nó tarraingt) ar ní a chruth nó a ghluaiseacht a athrú.
Ba cheart go dtuigfidís go dtarlaíonn frithchuimilt nuair a chuimlíonn ábhair in aghaidh a chéile chun cur i gcoinne gluaiseachta.
Ba cheart go mbeadh cur amach ag na foghlaimeoirí ar thástáil chomparáideach nó chothrom. Ba cheart do mbeidís feasach ar a bhféadfaí a athrú (na ‘hathróga’) agus an ndéanfadh sé sin difríocht don toradh.
Ba cheart go dtuigfidís má athraítear athróg amháin (an athróg neamhspleách) go bhféadfaí tionchar a imirt ar athróg eile (an athróg spleách).
Liosta trealaimh
Leachtanna difriúla ón mbaile. Ba cheart go mbeadh an dath céanna orthu más féidir (m.sh. buí). Ba cheart 100–150 ml (thar ar ¼ de chupán beag) de gach leacht a chur i gcupáin phlaisteacha roimh an iniúchadh seo.
Mar shampla:
- Síoróip/triacla
- Leacht gallúnaí
- Fínéagar
- Citseap trátaí
- Anlann donn/anlainn eile
- Feabhsaitheoir gruaige
- Uisce (d’fhéadfaí dath a chur air seo le go mbeadh sé níos cosúla leis na leachtanna eile)
- Seampú
- Ola chócaireachta
- Súlach
- Cócó
Cupáin phlaisteacha thrédhearcacha. Téipeáil iad seo dá chéile agus bíodh méid tomhaiste leachta sa chupán in íochtar. Cinntigh go bhfuil siad séalaithe go maith agus nach féidir leis an leacht teacht amach astu.
Acmhainní breise
- Déan iniúchadh breise ar airíonna leachtanna inár n‑iniúchadh ar oighear fíorspéisiúil, nó déan comparáid idir airíonna solad agus leachtanna inár n‑iniúchadh ar bhriseadh na mbrioscaí.
- Bain triail as dioscó na gcáithníní ónár mbailiúcháin de thaispeántais físeáin ina bhfiosraítear leachtanna.
- Léigh faoi sholaid, leachtanna agus gáis sa chaibidil seo den téacsleabhar That’s Chemistry!.
- Tabhair eolas do d’fhoghlaimeoirí faoi sholaid, leachtanna agus gáis lenár bpodchraoladh d’eolaíocht na bunscoile.
- Foghlaim a lán faoi uisce lenár n‑acmhainní faoi shaolré an uisce.
Downloads
Rás na leachtanna: nótaí don mhúinteoir
Word, Size 0.33 mbRás na leachtanna: nótaí don mhúinteoir
PDF, Size 0.24 mbRás na leachtanna: sleamhnáin don seomra ranga
PowerPoint, Size 9.12 mbRás na leachtanna: sleamhnáin don seomra ranga
PDF, Size 2.45 mb
Additional information
Forbraíodh Iniúchtaí eolaíochta na bunscoile i gcomhar le Primary Science Teaching Trust
Iniúchtaí eolaíochta na bunscoile
- 1
- 2
- 3Currently reading
Rás na leachtanna
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
No comments yet